Verdraaide organisaties, terug naar de bedoeling

En dan opeens….

Lees je een interview over boek waar je heel enthousiast van wordt. Het boek gaat over hoe onze wereld steeds meer gebaseerd is op het systeem denken, maar steeds verder af komt te staan van de bedoeling.

Wouter Hart

Wouter Hart schetst in zijn boek situaties waarbij de systemen hebben gefaald. Waar ooit systemen ontwikkeld zijn om ons te helpen leiden ze nu tot uitkomsten die alles behalve optimaal zijn. Zo hanteert Wouter het voorbeeld van 2 schaatsers, waarbij ondanks de beelden het tijdsregistratiesysteem als leidend wordt gezien. Onverklaarbaar is de keuze van de scheidsrechter (als professional) in dit verhaal. Hij besluit namelijk om niet naar de foto te kijken, maar de tijdswaarneming als uitgangspunt te hanteren.

Verkeerslicht en rotonde systemen

Het  2e opvallende en voor mij zeer interessante punt is de beheersbaarheid die we in de wereld willen bereiken (in control zijn). In het boek wordt er onderscheid gemaakt tussen verkeerslicht systemen en rotonde systemen. In een verkeerslichtsysteem zijn mensen passief aangezien het systeem de keuzes maakt. Hierop hoef je als bestuurder van de auto alleen te reageren op het systeem.

In een rotonde systeem zijn er duidelijke regels, namelijk rechtsom de rotonde en op de rotonde heeft men voorrang. In dit systeem (ook een veiligheidssysteem) wordt er van de bestuurder van de auto niet verwacht te reageren op het systeem, maar te anticiperen op de situatie die zich aandoet binnen het systeem.

Bij het eerste systeem creëer je mensen die passief zijn. Een nadeel daarvan is dat elk zelf-organiserend vermogen en verantwoordelijkheid weggenomen wordt van de professional. In het tweede systeem wordt er juist een beroep gedaan op het zelf-organiserend vermogen van de professional.

100% controle

Hiermee is er nog steeds geen 100% controle over de situatie, zoals er ook geen 100% controle was in de eerste situatie. De gedachte hierachter is dat we met moeten beseffen dat sommige risico’s nu eenmaal bestaan, maar dat het antwoord op risico’s niet per definitie meer controle maatregelen betekenen. Door meer controle (systemen)  gaan en staan we steeds verder af van wat ooit de bedoeling was.

Ik zeg terug naar de bedoeling, een echte aanrader!

Verdraaide organisaties, terug naar de bedoeling